آسیب شناسی عوامل شکست پروژههای فناوری اطلاعات در بانک ها
در شکست پروژههای مبتنی بر فناوری اطلاعات به همان اندازه که دست‌اندرکاران پروژه به دلیل عدم توانایی و کارایی و بکار نگرفتن روش‌ها و ملزومات مناسب مقصر هستند، مدیران و کاربران بانک بهره‌بردار نیز می‌توانند در عدم تحقق اهداف پروژه نقش داشته باشند. در واقع اگر شرط لازم برای موفقیت اینگونه پروژه‌ها را نیروی متخصص حوزه فناوری و ابزار، امکانات، روش و دانش مناسب و کافی باشد، شرط کافی برای به پایان رساندن کار و به نتیجه رسیدن تلاش‌ها فراتر از اختیارات و توانایی‌های مجریان پروژه است و کار در جای دیگری تمام می‌شود. بطور کلی فقط 30 درصد شکست پروژههای نرم‌افزاری ناشی از عدم دستیابی به منابع و برکناری یا انحلال سازمان پروژه است و حدود 70 درصد ناشی از عدم تحقق اهداف و موفق نبودن در تحویل و مهاجرت محصول است.
پروژه های فناوری اطلاعات
به عوامل مهم شکست پروژههای فناوری اطلاعات در این نگاشت پرداخته می شود
1. برنامه‌ریزی و سازماندهی ضعیف پروژه
2. طرح توجیهی یا شرح خدمات ناقص
3. عدم درگیری و پشتیبانی مدیران ارشد بانک
4. عدم همکاری مناسب ذینفعان و کاربران (مقاومت کاربران ناشی از نتایج مطلوب سازی)
5. تازه بودن فناوری بکارگرفته شده برای ارکان بانک
6. از خود ندانستن پروژه نزد مدیران و واحدهای بانکی
در یک بررسی کلی می‌توان گفت بانک‌های کشور در افزایش کمیت و کیفیت خدمات برای مشتریان و افزایش کارایی و بهره‌وری در بدنه سازمان خود با استفاده از نرم‌افزارهای مناسب، موفق نبوده‌اند. زیرا:
1. نگاه سنتی در نزد برخی از مدیران بانک‌ها وجود دارد.
2. نگاه سرمایه‌ای به نرم‌افزارهای بانک‌ها وجود ندارد.
3. نرم‌افزارهای وارداتی بدون مطالعه و شناخت کافی استفاده می‌شوند.
4. پروژه با تعریف ناقص شروع گردیده و با ضعف در روند اجرایی پیش می‌رود.
5. تعریف استاندارد و دستورالعمل‌های ویژه برای نرم‌افزارهای بانکی نزد بانک عامل و بانک مرکزی وجود ندارد.
تجارب ناموفق
1. بانک ملی و صادرات در سامانه‌‌های سیبا و سپهر ناشی از عدم یکپارچگی اجزای مختلف و عدم بکارگیری فناوری و روش‌های یکسان در توسعه اجزای آن
2. بانک مسکن در اجاره نرم‌افزارهای بانکداری از سایر بانک‌ها نظیر بانک ملت
3. بانک کشاورزی در پرهزینه و زمانگیر بودن بومی سازی نرم‌افزارهای خارجی و عدم آشنایی کافی مدیران و کارکنان بانک با امکانات آنها و ناموفق بودن در همسان کردن اجزای سامانه با روال‌های داخلی
4. بانک مرکزی در عدم ارائه مجوز یا دستورالعمل‌های مناسب در امور بانکداری مجازی و الکترونیکی
5. بانک پارسیان علیرغم تولید سامانه جدید بومی، در بکارگیری و استقرار آن
نتیجه گیری
محور اساسی در بانک برای تسهیل در امور پروژههای نرم‌افزاری
1. مشخص بودن فرایند تصمیم گیری برای نهایی کردن تصمیمات و نتایج
2. وجود جریان کاری برای دسترسی به اطلاعات و دانش سازمانی
3. تعیین ضمانت اجرایی برای دستورات و روال‌های ابلاغ شده
لذا ضرورت تعریف جامع و دقیق نیازمندی‌ها و نظارت بر حسن اجرای پروژه با دقت و وسواس توسط مدیران بانک یا نمایندگان مطلع و صاحب اختیار آنها ضروری است و همچنین باید دستورالعمل‌ها و استانداردهای مدون برای کنترل و نظارت بر کیفیت نرم‌افزارها و سپس اجرا و بکارگیری آنها از سوی واحدهای مرتبط نظیر اداره سازمان و توسعه سیستم‌ها و فناوری اطلاعات بانک تنظیم گردد.
سه شنبه 24 آذر ماه 1394
